دفتر شبه خانواده: ما موريت اصلي دفتر شبه خانواده: « مراقبت و پرورش از کودکان زیر 18 سالی که بنا به دلایلی ، به طور موقت یا دائم از سرپرستی موثر والدین خود محروم شده و به مو جب حکم مقام قضا ئی ، سرپرستی آنان به سازمان بهزیستی سپرده شده است »
هدف کلی :
پرورش و تربیت انسانهایی بهنجار و سالم به نحوی که بتوانند با ورود به صحنه اجتماع به صورت مستقل و متکی به خود تا مرحله توانمند سازی اقتصادی اجتماعی و تربیتی به ایفای نقش بپردازند و برای خود و جامعه فردی مفید باشند.
اهداف اختصاصی:
1- حمایت و تقویت خانواده و جلوگیری از ورود بی رویه کودکان به خانه های کودکان و نوجوانان 2- تقویت برنامه نظارت و ارزیابی عملکرد از وضعیت فرزندان درخانه های کودکان و نوجوانان و خانواده3- فراهم نمودن فضایی شبیه خانواده برای فرزندان مقیم خانه های کودکان و نوجوانان 4-ایجاد نگرش مثبت جامعه نسبت به فرزندان تحت سرپرستی5- پیش بینی راهکارهای قانونی به منظور تقویت شیوه های مراقبت درخانواده و انعکاس آن به مراجع قانون گذاری6- انتقال مفاهیم و ارزشهای اجتماعی به فرزندان و فراهم نمودن زمینه های برقراری تعاملات مناسب بین فردی7- ایجاد زمینه های امنیت اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، آموزشی و پرورشی برای فرزندان تحت مراقبت8- ارتقاء کیفیت زندگی فرزندان تحت سرپرستی و تلاش درجهت توانمند سازی آنان9- تقویت برنامه های فرهنگی و تربیتی فرزندان درخانه و خانواده10 – آشنایی با ارزشها و باورهای دینی و اعتقادی فرزندان درجهت تقویت بهداشت روا نی آنان 11- آماده سازی محیط اجتماعی و فضای فیزیکی متناسب با ویژگی ها و توانایی های فرزندان معلول تحت سرپرستی12- فراهم نمودن زمینه های آموزش مهارتهای شغلی برای فرزندان تحت سرپرستی و کمک درجهت دستیابی موفق به اشتغال نسبت پایدار.
راهبرد ها و استراتژی ها 1- نظام مند کردن سیستم پذیرش فرزندان2- استاندارد سازی منابع انسا نی و تجهیزات و لوازم و ضوابط اداره خانه ها3- رفع موانع مشکلات قانونی فرزندان بی سرپرست4- تدوین ضوابط و استاندارد های ترخیص موفق و پیگیری پس از ترخیص5- تقویت برنامه های آموزشی پیشگیرانه درزمینه سلامت جسمانی ، روانی و اجتماعی فرزندان6- اصلاح و بهبود نظام آموزشی پرسنل شاغل درحوزه فعالیت شبه خانواده جامعه هدفکودکانی که سرپرستی آنان به دلایل ذیل و به موجب حکم مقام قضایی به سازمان بهزیستی سپرده شده اند:1- کودکانی که هیچ یک از پدر و جد پدری و مادر آنان شناخته نشده اند.2- کودکانی که هیچ یک از پدر و جد پدری و مادر آنان در قید حیات نباشند.3- کودکانی که به تشخیص دادگاه فاقد والدینی با صلاحیت جهت مراقبت از آنان میباشند.4- کودکانی که مادر سرپرستی آنان را پذیرفته و بعد از ازدواج مجدد قادر به مراقبت از آنان نمی باشد .5- کودکانی که بدلایلی والدین آنان ( سرپرست قانونی ) در زندان میباشد. طرح ها و فعالیتهای دفتر:1– خانه های کودکان و نوجوانان : مراکزی که بصورت دولتی و غیر دولتی جهت نگهداری از فرزندان بی سرپرست و بدسرپرست راه اندازی شده اند . 2- فرزندان مقیم در خانه ها : فرزندانی که به دلایل بی سرپرستی و بدسرپرستی از طریق مقامات قضایی جهت دریافت خدمات مددکاری ، روانشناسی و حقوقی در مراکز شبانه روزی با هدف توانمند سازی فرزند و خانواده پذیرش می شوند .3- فرزند خواندگی : یکی از الگوهای مراقبت درخانواده ، فرزند خواندگی است که امروز یک امر بسیار مهم برای جلوگیری از نگهداری فرزندان درمراکز شبانه روزی محسوب می شود که بواسطه افزایش میزان نا باروری زوجها و بی سرپرستی کو دکان مد نظر قرار گرفته شده است . با وجود حساسیت زیاد ، دقت درانتخاب والدين مناسب و رعایت حقوق فرزندان بعنوان اصل اساسی درتامین آتیه فرزندان محسوب می شود.4- متقاضیان فرزند خواندگی : متقاضیان فرزند خواندگی که مشمول این طرح می گردند ، باید تقاضای رسمی خود را مبنی بر فرزند پذیری را به سازمان بهزیستی ارائه دهند ، این تقاضا پس از تکمیل باید به امضاء متقاضیان ( زوج و زوجه ) رسیده شود ، مشاوره قبل از فرزند پذیری از موارد مهمی است که متقاضیان قبل از تشکیل کمیته فرزند خواندگی باید درآن شرکت کرده و نتیجه جلسات طی گزارشی درپرونده درج گردد.مدارک مورد نیاز : ارائه تصویر شناسنامه زوجین کلیه صفحات :* ارائه تصویر سند ازدواج* ارائه تصویر مالکیت یا اجاره نامه* گواهی ناباروری از پزشک متخصص* گواهی عدم سوء پیشینه متقاضی* آزمایشات معمول مبنی بر سلامت جسمانی متقاضی*گواهی سلامت روان از پزشک متخصص* گواهی اشتغال به همراه میزان تقریبی درآمد* بازدید از منزل و تهیه گزارش مددکاری جامع که در برگیرنده کلیه جوانب زندگی متقاضیان است. مراحل پس از تهیه گزارش مددکاری و مشاوره ، کمیته شبه خانواده استان که کمیته فرزند خواندگی نامیده می شود ، تشکیل میگردد ، چنانچه پس از بررسی های بعمل آمده درکمیته فرزند خواندگی تصمیم برپذیرش متقاضی به عنوان والدین فرزند پذیر باشد . پس از تائید اداره تشخیص هویت و پزشکی قانونی ، متقاضیان به شیرخوارگاه معرفی می گردند . متقاضیان توسط بهزیستی استان به دادگاه جهت صدور حکم موقت معرفی خواهند شد و طی دوره آزمایشی 6 ماهه باید 3 بازدید توسط مددکار از خانواده فرزند خوانده انجام گیرد و درصورت تائید برای صدور حکم سرپرستی دائم به دادگاه معرفی گردند ، صدور شناسنامه برای فرزند و معرفی به دفتر خانه جهت واگذاري یک سوم اموال بعد از حکم سرپرستی قطعی انجام می شود.5- امین موقت : واگذاری فرزندان دارای هویت به خانواده های متقاضی دارای فرزند ،که به دلایلی کسی از اعضاء خانواده یا فامیل فرزند خواهان نگهداری از آنها نمی باشند ، پس از تائید کمیته شبه خانواده انتخاب می گرند طی مراحل قانونی تا صدور حکم حضانت موقت واگذار می شوند .6- امداد بگیران : فرزندانی که به دلایل بی سرپرستی و بدسرپرستی درمراکز شبانه روزی پذیرش شده اند و بعد از اقدامات کارشناسی ( مددکاری روانشاسی و حقوقی ) به خانواده نسبی ياسببی تحویل داده شده اند و بعد از طریق سازمان بهزیستی تحت حمایت مالی ( هزینه امداد ) قرار می گیرند . کلیه فرزندان باید دارای پرونده اجتماعی فعال ووضعیت زندگی آنها تحت مراقبت و نظارت سازمان میباشد. پرداخت هزینه های مالی باتوجه به نیازها و توانمند های فرزندان ازجمله حرفه آموزی ، سرمایه کار ، اشتغال ، مسکن ، فراهم نمودن زمینه اشتغال ، سایر هزینه های پیش بینی نشده باشد.7- اشتغال : باتوجه به اینکه اشتغال یکی از اساسی ترین اموری است که جهت تامین آینده فرزندان ترخیص شده میباشد ، این طرح جهت حمایت از توانمندسازی فرزندان ترخیص شده اجرای میگردد. دراین طرح سرمایه کار به صورت بلاعوض جهت ایجاد اشتغال دراختیار فرزندان قرار می گیرد این طرح تحت نظارت مددکاران سازمان میباشد.8- بیمه آتیه : این طرح به عنوان زدوان دغدغه های خاطر سازمان نسبت به آینده فرزندان تحت پوشش و ایجاد سرمایه مطمئن برای تهیه جهیزیه ، هزینه تحصیلات عالی ، ازدواج ،خرید مسکن و غیره است . هدف اجرای طرح ایجاد سرمایه مناسب و مطمئن برای آتیه فرزندان میباشد ، که پس از ترخیص به عنوان یک سرمایه گذاری و پشتیوانه محکم برای آینده آنها محسوب می شود جامعه هدف این طرح شامل فرزندان بی سرپرست که در مراکز تحت سرپرستی سازمان مورد مراقبت قرار می گیرند.9- طرح توسعه مراقبت از فرزندان از طریق مراکز غیر دولتی : هدف از این طرح ارتقاء سطح کیفیت خدمات مددکاری در برنامه مراقبت درخانواده و ایجاد زمینه زندگی سالم و موفق فرزندان درخانواده و جامعه میباشد. براین اساس بخشی از خدمات مددکاری که دراین برنامه مراقبت درخانواده به فرزندان تحت سرپرستی ارائه می شود به کلینیک های مددکاری اجتماعی و موسسات خدمات ا جتماعی خیریه ای ، غیر دولتی که دارای نیروی متخصص ( مددکار ، روانشناسی و…. ) میباشد واگذاری میگردد.10- گروه همیار فرزندان : هدف از اجرای طرح قادر سازی فرزندان برای باور ساختن استعدادهای نهفته و افزایش کارایی و اعتماد به نفس در آنها است ،که بصورت یک کل واحد به فعالیت می پردازند و با تشکیل گروههای همیار و افتتاح صندوق های مالی بدون وابستگی به دولت رشد استعدادهاي فردی و جمعی حاصل می شود . این گروهها با حضور 7 تا 12 نفر از فرزندان ترخیص شده از سازمان بهزیستی که دارای نیازها ، استعدادها و تخصص کاری و حرفه ای مشترک میباشند تشکیل می شوند.11- دانشجویان : این طرح در مورد کلیه فرزندان جامعه هدف دفتر شبه خانواده که موفق به ورود به مراکز آموزش عالی شده اند . از طریق پرداخت هزینه های تحصیلی اجرا می گردد.12- دوره های آموزشی : باتوجه به این امر که آموزش یکی از اساسی ترین اموری است که نقش مهم و تعیین کننده ای درارتقاء سطح علمی نیروی انسانی داشته و به دنبال آن باعث افزایش کیفیت خدمات رسانی به گروه هدف میگردد وبه منظور استفاده و بهره وری بیشتر دوره های آموزشی با عناوین مختلف جهت نیروهای دولتی و غیر دولتی مراکز اجرا می شود. آمار دفتر شبه خانواده1- تعداد مراکز 54 مرکز2- تعداد فرزندان تیم در مراکز 1400 نفر3- آمار دانشجویان 150 نفر4- تعداد متقاضیان پشت نوبت فرزند خواندگی 600 نفر5- تعداد فرزندان واگذار شده به فرزندی درسال به طور میانگین 110 فرزند